متوتروکسات و ریزش مو

ریزش مو دلایل متفاوتی دارد. یکی از این دلایل آن میتواند اثر جانبی مصرف داروی متوتروکسات باشد. این دارو برای درمان انواع سرطان ها و همچنین بعنوان داروی ضد روماتوئید آرتریت، پسوریازیس ودیگر بیماریهای خود ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال مصرف آن در کنار اثرات درمانی که به همراه دارد، ممکن است عوارض جانبی نیز داشته باشد.

یکی از این عوارض ریزش مو است. در این مقاله در مورد این دارو و عوامل ایجاد ریزش مو در هنگام استفاده از متوتروکسات اطلاعات بیشتری را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

متوتروکسات چیست؟

متوتروکسات نوعی داروی بسیار قوی است که سیستم ایمنی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد و آن را سرکوب می کند. از این دارو برای شیمی درمانی سرطان هایی مانند سرطان خون، استخوان، سینه و ریه ها استفاده می شود.

این دارو به عنوان داروی ضد التهاب نیز مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین درمان بیماری هایی نظیر پسوریازیس، آرتریت روماتوئید و برخی از بیماری های خود ایمنی نیز به واسطه این دارو امکان پذیر است.

در ریزش موی ناشی از مصرف متوتروکسات، ریزش مو خیلی به تدریج اتفاق میفتد و از ریزش های دسته ای خبری نیست. اگر در طول دوره مصرف متوتروکسات متوجه ریزش موهای دسته ای و شدید اتفاق افتاد حتما دنبال دلیل دیگری برای ریزش موی خود مانند آلوپسی اره آتا باشید.

متوتروکسات و ریزش مو چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟

افرادی که به بیماری هایی مانند آرتریت یا سرطان مبتلا هستند، در کنار دست و پنجه نرم کردن با این بیماری ها، ممکن است با ریزش مو مواجه شوند. به همین دلیل شرایط این افراد در نظر آنها می تواند بسیار نا امید کننده باشد. برای این منظور کافی است تا شما را از درصد ریزش مو با مصرف متوتروکسات مطلع کنیم. این دارو در بیمارانی که به آرتریت روماتوئید مبتلا هستند، حدود ۱ تا ۳ درصد ریزش مو را به همراه دارد. اما بیماران مبتلا به پسوریازیس میزان ریزش موی آنها بین ۳ تا ۱۰ درصد گزارش شده است.

در صورت مصرف این دارو، ممکن است با شستن یا شانه کردن، موها دچار شکستگی و ریزش شوند. در حالت طبیعی حدود ۱۰۰ تار مو در روز دچار ریزش می شود. این امر کاملاً طبیعی است و نیازی به نگرانی در این رابطه وجود ندارد. با این حال افرادی که متوتروکسات مصرف می کنند، ریزش مو در آنها از این مقدار بسیار بیشتر است.

این ریزش ها به تدریج و در طول زمان اتفاق می افتد. به همین دلیل به صورت شدید دیده نمی شود. افراد در صورت مشاهده ریزش شدید مو و از دست دادن دسته ای مو باید پزشک خود را در جریان این عارضه قرار دهند. زیرا این ریزش ها می تواند به دلیل شرایط دیگری مانند مبتلا شدن به آلوپسی آره آتا رخ دهد.

در صورتی که افراد دچار بیماری های ژنتیکی مانند آلوپسی آندروژنیک باشند، مصرف متوتروکسات می تواند ریزش موها را شدیدتر کند. در نتیجه در مدت زمان کمی امکان از دست دادن کل موها وجود دارد.

عوامل ریزش موی مرتبط با متوتروکسات چیست؟

این دارو در برابر بیماری های خطرناکی مانند سرطان مقابله می کند و سبب جلوگیری از رشد سلول های بدخیم می شود و با این مکانیسم باعث کند شدن پیشرفت بیماری خواهد شد. در بیماری پسوزیاریس نیز این دارو از رشد سلول های پوستی جدید می کاهد.

یکی از مشکلاتی که مصرف این دارو دارد این است که با همین مکانیسم میتواند باعث هدف قرار گرفتن فولیکول های مو شده و در نهایت این امر باعث ریزش مو شود. در این صورت ریزش مو به صورت غیر طبیعی رخ می دهد. این دارو همچنین سبب کاهش فولات در بدن خواهد شد. این ماده نوعی ویتامین B است که در رشد موها و جلوگیری از ریزش آنها بسیار موثر است.

این عوامل و کمبود مواد مورد نیاز برای رشد مو سبب می شود تا متوتروکسات و ریزش مو ارتباط مستقیمی با یکدیگر داشته باشند.

تحقیقات در این مورد چه میگویند؟

تحقیقات نشان می دهد که میزان از دست دادن موها در صورت استفاده از این دارو بستگی به میزان دوزهای مصرفی آن دارد. به همین دلیل همه افرادی که از متوتروکسات استفاده می کنند، ممکن است دچار این عارضه نشوند. در دوز های بالا امکان ریزش مو افزایش پیدا کند.

در برخی از مواقع این دارو را به دلایل اورژانسی نیز تجویز می کنند. به عنوان نمونه زمانی که افراد حاملگی خارج از رحم داشته باشند، این دارو تجویز می شود. دوز کمی از این دارو می تواند تخمک خارج از رحم را از بین ببرد و از رشد آن جلوگیری کند.

در این گونه مصرف، از دست دادن موها و عوارض جانبی متوتروکسات بسیار کم اتفاق خواهد افتاد و معمولا بروز عوارض درصورت مصرف منظم دارو مشاهده خواهند شد.

آیا متوتروکسات برای درمان ریزش مو مفید است؟

همانطور که گفته شد متوتروکسات برای درمان برخی از بیماری ها کاربرد دارد و یکی از عوارض جانبی آن نیز ریزش مو عنوان می شود. با این حال این دارو در برخی از موارد خاص می تواند به رشد موها نیز کمک کند. حال سوال اینجاست که چگونه؟

برخی از بیماری ها مانند آلوپسی آره آتا یا لوپوس دیسکوئید سبب ریزش مو در افراد می شوند. در آلوپسی آره آتا واکنش های التهابی سیستم ایمنی سبب می شود تا به فولیکول های مو آسیب وارد شود و رشد آنها را با اختلال مواجه کند. در بیماری لوپوس نیز اسکارهایی دائمی روی پوست سر ایجاد می شود که نتیجه ای مشابه با بیماری آلوپسی دارد.

از آنجایی که متوتروکسات به سرکوب ایمنی بدن کمک می کند، در نتیجه التهابات و زخم های ایجاد شده در اثر مصرف این دارو از بین می رود. بنابراین رشد مجدد مو رخ خواهد داد. طی مطالعاتی که در این زمینه روی ۳۱ نفر از افراد انجام شده است، نشان می دهد که حدود ۶۷.۷ درصد از افرادی که به آلوپسی مبتلا بودند با مصرف متوتروکسات تا حدود ۵۰ درصد رشد موهای خود را مشاهده کردند. ترکیب این دارو با کورتیکواستروئید نیز در ۷۷ درصد از شرکت کنندگان رشد موها را تا ۵۰ درصد افزایش داد.

درمان ریزش موی به وجود آمده در اثر مصرف متوتروکسات

در صورتی که ریزش مو در زمان مصرف این دارو با مقادیر کمی مواجه باشد، افراد می توانند با این روش به زندگی خود ادامه دهند. در این صورت نازک شدن موها و ریزش کمی را مشاهده خواهند کرد.

افراد می توانند برای حفظ سلامت مو با مشورت پزشک از ویتامین B کمپلکس استفاده کنند. این دارو هیچ تاثیری در رشد مجدد موها ندارد و تنها می تواند از ریزش موها تا حدودی جلوگیری کند. همچنین با کاهش دوز مصرفی این دارو توسط پزشک تا حدود زیادی ریزش مو کاهش پیدا خواهد کرد.

در صورتی که امکان کاهش دوز دارو وجود ندارد، پزشک باید متخصص پوست مناسبی را برای این منظور به افراد پیشنهاد دهد تا او در این زمینه درمان های متنوع را برای رشد مجدد موهای افراد به آنها توصیه کند.

خلاصه

مصرف متوتروکسات عوارضی را به دنبال دارد. یکی از آنها ریزش موها است. ریزش موها در درصد کمی از افراد و به صورت موقتی اتفاق می افتد و با کاهش دوز دارو یا توقف آن تا مدت کمی موها مجدد رشد خواهند کرد. بنابراین نگرانی در مورد رشد مجدد موهای خود نداشته باشید.

Source: www.healthline.com